Wat is de rol van de OR bij reorganisatie of organisatieontwikkeling?
De Ondernemingsraad (OR) speelt een belangrijke rol bij reorganisaties en organisatieontwikkeling. De medezeggenschap is er in het belang van het goed functioneren van de organisatie. Daarin vertegenwoordigt de OR het personeel. Doel van de betrokkenheid van de OR is om de kwaliteit van besluiten te verhogen en daarbij de stem van de medewerkers te laten horen.
De belangrijkste rollen van de OR zijn:
- Overlegrecht en Informatierecht (art. 23 en 31 WOR)
De OR heeft als basisrecht het recht van overleg: alle agendapunten waarvan de OR vindt dat erover overlegd moet worden in het belang van de onderneming, kunnen geagendeerd worden. Daarover moet de ondernemer dan met de OR aan tafel. Om goed te kunnen overleggen heeft de OR alle informatie nodig die relevant is. Daartoe heeft de ondernemer een informatieplicht; hij moet de OR dus alle informatie leveren waarvan de OR vindt dat die nodig is om het OR-werk goed te kunnen verrichten
- Adviesrecht (WOR, artikel 25)
- Bij belangrijke besluiten zoals reorganisaties, fusies, en veranderingen in de organisatie moet de directie vooraf advies vragen aan de OR.
- De OR denkt mee en geeft aanvulling op de plannen, met name voor de gevolgen voor werknemers (bijvoorbeeld werkgelegenheid, werkdruk en arbeidsvoorwaarden).
- De directie is verplicht het advies serieus te overwegen en in zijn besluit aan te geven wat hij met het OR-advies heeft gedaan.
3. Signaleren van risico’s
- De OR kan risico’s signaleren, zoals hoge werkdruk, onduidelijke taakverdelingen of negatieve gevolgen voor de arbeidsomstandigheden.
- Dit biedt de mogelijkheid om er overleg over te voeren en alternatieven of verbeteringen voor te stellen.
4. Spreekbuis namens werknemers
- De OR bewaakt dat de belangen van werknemers worden meegenomen, zoals behoud van banen, eerlijke ontslagcriteria, of ondersteuning bij herplaatsing. De OR kijkt actief naar kansen voor bijvoorbeeld bestaande regelingen die verbeterd kunnen worden.
5. Overleg en communicatie
- De OR voert overleg met de directie over de plannen en dringt aan op heldere en regelmatige communicatie richting de werknemers.
- De OR kan bijdragen aan begrip en draagvlak onder medewerkers.
6. Instemming bij regelingen voor werknemers
- Als de reorganisatie arbeidsvoorwaarden wijzigt (bijvoorbeeld werktijden, functiewaardering, of mobiliteitsregelingen), is de OR instemmingsplichtig.
7. Controle op naleving van wetten en afspraken
- De OR ziet toe op naleving van wettelijke regels, ARBO-richtlijnen, cao-afspraken en sociale plannen , afspraken en richtlijnen op het gebied van gelijke behandeling, tegengaan van discriminatie, et cetera.
- Indien nodig kan de OR juridische stappen ondernemen of deskundigen inschakelen.
De OR heeft een cruciale rol bij alle veranderingen die organisaties ondergaan, door advies te geven, risico’s te signaleren, werknemersbelangen te behartigen, en toezicht te houden op een zorgvuldig proces. De OR zorgt voor betrokkenheid en draagt bij aan een evenwichtige organisatieontwikkeling.