Corona update: handelen in crisistijd

Erken de unieke situatie en toon empathie

Iedereen heeft zorgen. De een om gezondheidsredenen, de ander economisch en de derde op sociaal vlak: wanneer zie ik mijn moeder weer. Het helpt als je je gesteund voelt door je werkgever, en dat er erkenning is voor de gevoelens die deze onzekere situatie met zich meebrengt. Voor OR’en is het belangrijk dat ze, naast kritisch zijn, ook begrip hebben voor de bestuurder. Die handelt naar beste kunnen en wordt waarschijnlijk voor het eerst met een crisis van deze omvang geconfronteerd.

Focus op feiten

Laat in gesprekken, besluiten en adviezen rationaliteit en feiten leidend zijn. Houd je als OR vast aan adviezen van autoriteiten als het RIVM, dit geeft je een soort toetsingskader en daarmee bepaalde houvast. De OR speelt op dit moment een belangrijke rol bij formele besluiten. Hoe de werkgever omgaat met ziekteverzuim, een veilige werkomgeving creëert en hoe risico’s voor werknemers worden beperkt. 

Tegelijkertijd staat de bestuurder of directie voor een duivels dilemma. Namelijk de veiligheid en gezondheid van de medewerkers tegenover het doorzetten van de bedrijfsvoering. Ik denk dat het belangrijk is eerlijk en open te zijn over deze dilemma’s, ze te erkennen en te bespreken. 

Niemand had deze situatie zien aankomen of stuurde bewust aan op de maatregelen die nu genomen worden. Zonder corona werkten we allemaal nog zoals een paar weken terug, en nu wordt er (acuut) ingrijpen en meebewegen van ons verwacht. Als OR kun je kritisch zijn op besluiten en moet je oog houden voor personele consequenties. Tegelijkertijd moet je, net als politiek Nederland, maar ook de ziekenhuizen, wetenschappers, burgers en scholen, samenwerken om deze situatie het hoofd te bieden. 

Je hebt het recht als OR om aan de bel te trekken bij problemen. Maar soms is het ook oké om een stapje terug te doen en te vertrouwen op de bestuurder. Dit is een uitzonderlijke situatie voor iedereen. Waar draag je als OR aan bij en wanneer doe je afbreuk aan keuzes van de bestuurder? Zolang besluitvorming het medewerkersbelang niet schaadt, is het oké om de teugels even te laten vieren.

Stel je flexibel op

De ene crisis is de andere niet en wat deze periode zo lastig maakt zijn de bijna dagelijkse veranderingen in richtlijnen en de continue stroom aan nieuws. Dit vraagt om actuele en snelle communicatie. Ik persoonlijk geloof echt dat de bestuurders doen wat ze kunnen op basis van informatie op dat moment. Het is niet altijd makkelijk om de OR dichtbij te houden. 

Denk bijvoorbeeld aan een persconferentie op zondagmiddag die vraagt om maatregelen om te voorkomen dat bepaalde medewerkers op maandag naar hun werk komen. Ondernemingsraden willen altijd goed aangesloten blijven maar kunnen in deze niet anders dan rekening houden met de hectiek en dynamiek waarin een bestuurder zich bevindt. 

Als OR contact houden terwijl velen thuis zitten? Ik raad videocalls aan. Tools zoals Google Hangouts, Zoom of Microsoft Teams zijn erg gebruiksvriendelijk. Er zit meerwaarde in elkaar kunnen zien. De eerste keer verloopt dat vast erg rommelig en gaan er technisch dingen mis. Maar dit is hét moment om nieuwe dingen te leren. Gun jezelf en elkaar daarbij ook wat tijd om te leren.

Hoop doet leven

Ik heb de wijsheid niet in pacht maar deel met plezier nog wat zaken waar je wellicht inspiratie uithaalt. Deze situatie vraagt om veel creativiteit. Bij MZ Services hebben we houvast aan de volgende punten:

• Wij streven ernaar om binnen vier uur na een persconferentie een bericht uit te sturen naar onze collega’s als er iets verandert voor ons. 
• We proberen zo helder mogelijk te zijn in wat we van collega’s verwachten.
• We delen onze activiteiten, nieuwe ontdekkingen, successen en inspanningen zodat iedereen ervan kan genieten en leren. Zoals bijvoorbeeld het succes van een intake via video.
• We geven collega’s de ruimte om te wennen aan de thuissituatie. Zeker met schoolgaande kinderen heb je nu een serieuze uitdaging om werk en privé te combineren. We vertrouwen erop dat iedereen doet wat nodig is en wat op dit moment kan.
• We proberen nieuwe manieren van werken en kansen te ontdekken waar dat mogelijk is.
• Als positieveling draag ik graag optimisme uit. Ik ben er persoonlijk van overtuigd dat die doorsijpelt binnen een bedrijf. Ieder stukje (interne) communicatie sluit ik daarom af met een stukje perspectief.

Barbara Baarsma zei iets heel moois bij DWDD: “In het Chinees bestaat het woord crisis uit de tekens voor risico en kans.” Ik wil niet bagatelliseren wat er gebeurt, maar probeer het zelf ook te zien als een kans. Misschien ontstaan er mooie dingen in je dienstverlening. Bij ons blijkt dat intakegesprekken via videocall erg goed werken. Als we dit voortzetten bespaart dat ons veel tijd en CO2 uitstoot. Het leert ons dingen anders te doen.