De ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging: 5 verschillen
Medezeggenschap heeft veel gezichten. Bij MZ Services is de ondernemingsraad de meest genoemde. Maar voor kleinere organisaties is de personeelsvertegenwoordiging (PVT) net zo functioneel. Beide middelen dienen hetzelfde doel: het bevorderen van het goed functioneren van de organisatie en het vergroten van de betrokkenheid van medewerkers. Belangrijk om te weten is dat een PVT andere rechten heeft dan een OR. Dit zijn de grootste verschillen.
De WOR gaat over medezeggenschap bij iedere Nederlandse organisatie. En is dus niet alleen toepasbaar op OR’en, wat veel mensen wel denken. Artikel 35 c gaat bijvoorbeeld over het instellen van een PVT. En alle artikelen over de primaire rechten van medezeggenschap, zijn ook bedoeld voor de PVT. Goed gefaciliteerde medezeggenschap, zorgt voor betrokken medewerkers. Bekijk met MZ Services de opties voor medezeggenschap binnen jouw organisatie.
PVT voor kleinere organisaties
Een personeelsvertegenwoordiging is verplicht in een onderneming met 10 tot 50 medewerkers. Voorwaarde: de meerderheid van de werknemers moet een PVT willen. Een OR daarentegen is pas verplicht in een onderneming met 50 of meer werknemers. Ongeacht wat de werknemers hiervan vinden, moet er een OR ingesteld worden door de ondernemer.
Logischerwijs hoeft de PVT uit minder leden te bestaan dan de OR. Tenminste 3 leden tegenover 5 OR-leden. Een maximum kennen beide organen niet, al moet het wel werkbaar zijn. Met een te grote groep mensen zijn vergaderingen bijvoorbeeld niet efficiënt. Zijn er veel vrijwilligers voor de PVT of OR? Houd de kern waarmee je vergadert, klein. En stel commissies voor verschillende onderwerpen in. Zo zijn alle thema’s gecoverd én blijven de bijeenkomsten effectief.
Beperkt adviesrecht
Een PVT heeft net als een OR adviesrecht. Dit gaat alleen wel over andere zaken. Zo mag de PVT adviseren over besluiten die leiden tot verlies van functies. En over veranderingen van het werk en de arbeidsvoorwaarden als meer dan 25 procent van de collega’s hiermee te maken krijgt. Eigenlijk allerlei zaken die direct invloed hebben op het personeel.
De OR adviseert over bedrijfseconomische, financiële en organisatorische veranderingen. In tegenstelling tot bij de PVT hoeft dit niet minimaal een kwart van de werknemers aan te gaan. Een uitgebreide lijst van veranderingen waar de OR over mag meepraten, vind je in artikel 25 van de WOR.
Beperkt instemmingsrecht
De PVT heeft net als de OR instemmingsrecht. Maar ook hier zit verschil in de onderwerpen waarmee ze wel of niet mogen instemmen. Voor de PVT geldt dit recht bij vaststelling, wijziging of intrekking van een regeling die over werktijden, arbeidsomstandigheden of ziekteverzuim gaat. Recent is daar het kopje pensioen aan toegevoegd.
Heeft een organisatie een OR, dan tellen er nog een aantal onderwerpen extra bovenop bovenstaand rijtje. Denk aan:
- Opleiding
- Klachtenbehandeling
- Personeelsbeoordeling
- Het re-integratiebeleid
- Procedures voor het melden van misstanden.
- Aanstellings- ontslag- of bevorderingsbeleid.
- Bescherming van persoonsgegevens.
Pak voor het complete overzicht artikel 27 van de WOR erbij.
Mondelinge informatierechten
Zowel de OR als de PVT mag de ondernemer om informatie vragen over onderwerpen die van belang zijn voor het uitvoeren van hun taken. Bij een PVT is de bestuurder niet verplicht om de informatie schriftelijk te geven, mondeling mag ook. De reden hiervoor is dat in kleinere organisaties minder schriftelijk vastgelegd is. Waar zij bijvoorbeeld maar één hr-medewerker hebben, heeft een groter bedrijf een hele afdeling met schriftelijke regelementen. Een OR moet de informatie wel op papier ontvangen.
Geen initiatiefrecht
Tot slot hebben OR’en initiatiefrecht. Zij kunnen voorstellen indienen waarop de bestuurder verplicht schriftelijk moet reageren en vergaderen met de OR. Zo kunnen ze voor verandering zorgen zonder dat de bestuurder de eerste zet deed. De PVT heeft geen initiatiefrecht. Zij hebben hier geen wettelijke back-up voor, maar kunnen natuurlijk evengoed initiatieven aandragen. Lees de voordelen van het initiatiefrecht.
