Hoe goed werkgeverschap tot goed werknemerschap leidt
Door: Didi Verhagen
Wat goed werkgeverschap en goed werknemerschap formeel inhoudt staat netjes in het Arbeidsrecht omschreven. Een hoop open deuren vind ik dan. Want natuurlijk ben je als werkgever transparant naar je werknemers en neem je hun belangen in acht. En een werknemer doet uiteraard zijn best om zijn werk heel goed te doen. Ik heb zo mijn eigen visie als aanvulling op de uitleg in het Arbeidsrecht.
Goed werknemerschap: dat wat niet vast ligt
Goed werknemerschap zit voor een groot deel in reflecteren, vind ik. De acties die jij als werknemer onderneemt, dragen die bij aan het goed functioneren van de organisatie? Zet ik alles wat ik in me heb in om écht waarde toe te voegen? Doe ik ook de dingen die waardevol zouden zijn voor de organisatie of het team, maar waar ik zelf minder zin in heb, of onzeker over ben?
Kijk ik ook naar de omgeving waarin de organisatie functioneert, wat de uitdagingen zijn en wat dat betekent voor mijn werk? Als ik in de schoenen van de leidinggevende stond; hoe zou ik dan naar mijzelf kijken? Deze vragen stelt niet iedereen zichzelf regelmatig. En voor de duidelijkheid; goed werknemerschap betekent niet dat je je eigen grenzen overschrijdt, maar wel dat je ze leert herkennen, benoemen en er het gesprek over aan durft te gaan.
De OR kan inspireren en prikkelen waar het gaat over goed werkgever- en goed werknemerschap. Hiermee laat je als OR zien dat je eigenaarschap neemt en dat je het als OR goed vindt dat zowel werkgever als werknemer hierover nadenken. Niet alleen wijzen naar wat de werkgever zou moeten doen om tot goed werkgeverschap te komen, maar ook inzien wat leidt tot goed werknemerschap en wat zij zelf anders kunnen doen. Tweerichtingsverkeer dus.
Start het gesprek
Wat jij verstaat onder goed werknemerschap kan voor je collega heel anders zijn. Dat verschil maakt het interessant om het bespreekbaar te maken. Haal praktijkvoorbeelden aan waar ieder zijn mening over kan geven. De coronacrisis vraagt van veel mensen een grote mate van flexibiliteit; hoe stellen jij en jouw collega’s je op, en wat zijn daarvoor drijfveren? Leer van zowel situaties die goed gingen als waar goed werknemerschap minder naar voren kwam. Zet het denkproces in gang. En ontdek nieuwe manieren van kijken. Hoe kan het anders?
In een organisatie met dertig collega’s is een gesprek over goed werknemer- en werkgeverschap nog wel te voeren. Maar daar waar 300 collega’s werken, wordt dat lastig. Online-dialooginstrumenten zijn super interessant om voor deze doeleinden in te zetten. Iedereen geeft antwoord op de vraag: wat is goed werknemerschap? Uit alle antwoorden komt bijvoorbeeld een top vijf. Reflecteer of die aansluiten op jouw manier van werken. Zo ontwikkel je je door.
Goed werkgeverschap: laat de regels niet beperken
Natuurlijk zijn alle punten die onder goed werkgeverschap worden beschreven in het Arbeidsrecht belangrijk. Maar nog waardevoller is dat je oprecht probeert aan te voelen wat medewerkers drijft en wat zij nodig hebben om werkgeluk nu en in de toekomst te behouden.
Volgens mij is het je taak als werkgever om de randvoorwaarden te scheppen waarin medewerkers zelf de regie nemen op hun werkgeluk. Daarvoor moet je wel weten wat hun drijfveren zijn. De één werkt om zijn brood te verdienen, een ander wil ontwikkelen, dus voer het gesprek over de juiste dingen.
Hoe ik dat doe
Ik spreek al mijn collega’s regelmatig. Een-op-een en in groepsverband. Dat gaat natuurlijk makkelijker met een relatief klein team. Ik probeer goed te kijken en luisteren naar hoe iemand in elkaar zit, wat er speelt in zijn of haar leven, wat ambities zijn en waar hun ogen van gaan twinkelen.
Ik heb als leidinggevende ruimte nodig om collega’s écht te zien en ze te bieden wat zij nodig hebben.
Bij MZ Services liggen een aantal zaken natuurlijk vast in regelingen en procedures. Maar daarnaast zijn vooral de persoon, zijn/haar ambities en levensfase de uitgangspunten voor de manier waarop we samenwerken. Natuurlijk zijn regelingen, procedures bij grote organisaties onvermijdelijk. En daarnaast moet je als leidinggevende de ruimte zoeken om medewerkers écht te zien. Sla teamleiders of afdelingshoofden niet dood met targets, systemen en KPI’s, maar geef ze de mogelijkheid te ontdekken wat er op team- en individueel niveau nodig is om samen de ambitie te realiseren.
Voer het goede gesprek
Goed werkgeverschap komt tot stand met goed werknemerschap en vice versa. Bespreek kansen maar ook obstakels en moeilijkheden. Dat geldt voor beide partijen. Goed werkgeverschap is ook bespreken dat iemand niet zo goed functioneert of dat persoon en organisatie of functie niet meer passen of door ontwikkelingen in de toekomst wellicht niet meer matchen. En daarvoor vervolgens een goede en zorgvuldige oplossing vinden.
En goed werknemerschap is bijvoorbeeld ook aangeven dat je eigenlijk andere ambities hebt maar bang bent om de stap te wagen en aangeven wat je nodig hebt om dat uiteindelijk wel te doen. In de praktijk zie ik wel eens dat dingen onbesproken blijven, en dat is zonde want meestal kun je met een beetje goede wil en denken in mogelijkheden een prachtige win-win situatie creëren. Maak dingen bespreekbaar en kijk voor de oplossing eerst naar wat nodig is en laat je niet te veel leiden door regels.
