Zo ga je als bedrijf om met krapte op de arbeidsmarkt
In mei dit jaar publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een nieuw rapport over de krapte op de arbeidsmarkt. In maart 2023 stonden er in totaal 437.000 vacatures open. Maar er zijn geen mensen om ze op te vullen: tegenover 100 werkzoekenden stonden 122 banen. De feiten liegen er niet om. De arbeidsmarkt spat uit z’n voegen. Walter Gouw, partner van MZ Services, vertelt hoe je daar als bedrijf op inspeelt.
Revolutionair of gewoon doen?
Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt moet je als bedrijf buiten de gebaande paden treden om in het oog te springen bij potentiële werknemers. Organisaties mogen wel wat ongehoorzamer zijn, volgens Walter. “Gemeenten en zorginstellingen hebben vaak een landelijke cao, terwijl de gemeente of de zorginstelling in Groningen waarschijnlijk andere dingen nodig heeft dan in Middelburg. Als iedereen zich overal aan dezelfde regels houdt, maak je geen verschil.”
Walter: “In de praktijk zien we steeds meer dat gemeenten, zorginstellingen en bedrijven in aanvullende zin afwijken van bijvoorbeeld een landelijke cao. Zo revolutionair is dat dus niet.” Het betekent niet dat je als organisatie de regels en afspraken aan je laars lapt, maar dat je kijkt naar maatwerkoplossingen. Wat is de kracht van jouw organisatie om je te onderscheiden van de menigte?
Talenten versus functie-eisen
“Zorg dat mensen in jouw organisatie niet in het hokje hoeven te passen, maar bouw het hokje om de talenten van mensen heen."
Een functiebeschrijving: wie kent dat niet? Het is een omschrijving van taken die mensen binnen afgebakende kaders moeten uitvoeren. Ook wordt omschreven aan welke eisen zij moeten voldoen om die taken te kunnen uitvoeren: kennis, opleiding, ervaring, verantwoordelijkheid, enzovoort. Dit beperkt juist de bewegingsruimte, volgens Walter. “Dáár ligt als bedrijf je kans op onderscheidingsvermogen. Kijk naar hoe iemands talenten bijdragen aan de organisatie. Benoem rondom die talenten rollen die de medewerker vervult. Zo speel je in op de behoeften en de belevingswereld van de medewerker van nu.
Talenten benutten en rollen daaromheen creëren, pakt ook vanuit een andere hoek voordelig uit. “Omdat er geen afgebakende functietaken zijn, zijn bedrijfsprocessen ieders verantwoordelijkheid.” Medewerkers kunnen dan dus niet zeggen dat ze iets niet doen omdat het hun taak niet is.
Prioriteer de kwaliteit van arbeid
Concurreren met andere werkgevers gaat dus inmiddels veel verder dan het hoogste salaris en de meeste vakantiedagen bieden. Naast werk inrichten op basis van iemands talenten is de kwaliteit van arbeid een essentieel onderdeel. De medewerker van nu wil zelf beslissen en sturen, bijdragen aan het geheel en werk van waarde leveren. Walter: “Profileer je als organisatie als een werkplek waar autonomie en zingeving hoog in het vaandel staan.”
"Geef medewerkers het gevoel dat wat ze doen ertoe doet."
Daarnaast is het van groot belang om te laten zien dat je als organisatie gericht bent op duurzaam ondernemen, in evenwicht met je omgeving. Net als de focus op het bieden van continuïteit en bestaanszekerheid. In plaats van het geloven in liberalisering met doorgeslagen marktwerking en zelfverrijking als gevolg. Walter: “Sta op en keur het openlijk af.”
Krijg de ondernemingsraad aan boord
Wil je als bedrijf dingen veranderen, zaken anders uitvoeren of een stap vooruitzetten, dan moet je de ondernemingsraad (OR) meekrijgen. “Communiceer altijd met de OR vanuit het waarom. Waarom wil je dit zo aanpakken? Wil je mensen aan je organisatie verbinden met deze verandering? Of vraagt de markt om deze koerswijziging?
Sociale veiligheid
Hou zou een kernthema van de OR moeten zijn. Hoe krijg je dat met watervaste stift op de agenda van het management? “Laat je als OR bijvoorbeeld inhoudelijk trainen op dit thema. Ook kun je zelf een voorstel maken over hoe je als organisatie sociale veiligheid aanvliegt.” Zo bouw je als OR mee aan een werkplek die potentiële werknemers aantrekt en ze nog lang aan je organisatie verbindt.
Sparren over hoe je als OR bijdraagt aan deze uitdaging van de organisatie?
