Gezocht: OR-lid dat het anders wil doen
Door: Arnoud Gazan
Er is weinig animo om in de OR plaats te nemen. De functie wordt gedomineerd door negativiteit. OR, directie en MT communiceren zich suf met de medewerkers, maar de boodschap komt blijkbaar niet aan. Het regent klachten van werknemers. Ze worden er niet goed bij betrokken, er wordt slecht naar ze geluisterd en ze zijn het niet eens met het beleid. Frustrerend. Dat moet en kan anders.
Participatie van medewerkers
In de zoektocht naar nieuwe vormen van medezeggenschap ben je waarschijnlijk al eens uitgekomen bij medewerkersparticipatie. Op zich een goed idee, maar je wilt jullie OR niet helemaal opgeven. Waarom niet the best of both worlds? Koppel jouw OR bijvoorbeeld aan een organisatieadviesgroepmodel.
Dat werkt zo: bij elk onderwerp waarbij OR-instemming of -advies nodig is, geven we een organisatieadviesgroep vorm. Die bestaat uit steeds andere medewerkers van de organisatie. Als OR-leden rouleren jullie als technisch voorzitter van deze adviesgroep. Je bent neutraal, stelt de juiste vragen en begeleidt het proces. Zo help je de medewerkers om gefundeerde beslissingen te nemen. Eigenlijk precies zoals de voorzitter van de Tweede Kamer het ook doet.
Zijn onderwerpen te klein om een organisatieadviesgroep te vormen? Dan neemt de OR deze op zich. Denk bijvoorbeeld aan het verlengen van een arbocontract.
Technisch voorzitter
Als technisch voorzitter heb je andere kwaliteiten nodig dan als traditioneel OR-lid. Laat je daarom trainen. Je gaat:
- Overstijgend denken
- Op de achtergrond sturen
- De formele kaders leren kennen
- Onpartijdig opereren
- Vooral procesmatig denken
- Luisteren, samenvatten en doorvragen
- Leren om altijd rustig te blijven
Maar hoe participeer ik dan?
Jij werd natuurlijk OR-lid omdat je graag inspraak wilt in het wel en wee van het bedrijf. Als technisch voorzitter word je echter geacht om neutraal te zijn. Dat betekent niet dat je jouw zegje niet meer kunt doen.
Voordat je een organisatieadviesgroep samenstelt is het zinvol om met jouw OR een inhoudelijke mening over het onderwerp te vormen. Voeg deze visie als bijlage toe aan de advies- of instemmingsaanvraag richting de organisatieadviesgroep.
Je krijgt in deze vorm van medewerkersparticipatie de kans om te delen, maar je krijgt niet altijd jouw zin.
Daarnaast mag jij net als al jouw andere collega’s tijdens de inspraaktermijn je stem uitbrengen. En je kunt ervoor zorgen dat vooraf de juiste vragen worden gesteld. Onder het mom van de meeste stemmen gelden, wordt er daarna een definitief besluit genomen. Daarna is het ‘niet klagen, maar dragen’. Iedereen heeft zijn zegje kunnen doen en er is democratisch gekozen. Als medewerker heb je dan ook de verantwoordelijkheid om een besluit te dragen.
