Stimuleer als OR gezondheid en welzijn
De Romeinse dichter Juvenalis omschreef het al in een van zijn gedichten: ‘’Orandum est ut sit mens sana in corpore sano’’, wat ongeveer zoveel betekent als ‘’men moet bidden voor een gezonde geest in een gezond lichaam’’. Die gezonde geest in dat gezonde lichaam is namelijk essentieel voor een gelukkige samenleving – en dus, voor een goed functionerende organisatie. Wat versta jij onder ‘goede gezondheid en welzijn’, zoals gesteld in SDG 3?
Tekst loopt door onder de afbeelding.
De toekomst van werken
Je denkt misschien aan sportieve bedrijfsuitjes, een ergonomisch verantwoorde werkplek of een gevulde fruitschaal. Zaken die arbo-technisch nodig zijn om werknemers zo fit en vitaal mogelijk te houden. Maar gezondheid en welzijn gaat verder dan dat. Want ook al is het aantal burnouts tijdens de pandemie afgenomen, werknemers krijgen vandaag de dag steeds meer voor hun kiezen.
Sustainable Development Goals voor een duurzame wereld
De Sustainable Development Goals (SDG’s) – ook bekend als de VN-doelstellingen – zijn in 2015 geformuleerde ‘werelddoelen voor duurzame ontwikkeling’. Pijlers voor een duurzame samenleving, waar we – als het goed is – in 2030 wereldwijd succes in hebben behaald. Onderwerpen als sociale gelijkheid en eerlijke arbeidsomstandigheden komen aan bod: genoeg relevantie met een gezonde werkplek en dus de OR. De SDG’s bieden handvaten en richtlijnen voor OR’en om bij te dragen aan een fijne werkomgeving. In deze reeks artikelen lichten we 5 SDG’s uit in relatie tot de OR.
Zo ruilt werkend Nederland het thuiswerkbureau massaal in voor lange files, staat men altijd ‘aan’ en vervaagt de lijn tussen werk en privé. Door veranderingen in de wereld worden werknemers geconfronteerd met hun eigen grenzen, terwijl werkgevers daar (nog) niet goed mee om weten te gaan. Het gevolg? Werkstress – ook wel psychosociale arbeidsbelasting – neemt toe.
Wat zegt de wet?
Zeg je werkstress, dan zeg je psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Dit omvat alle factoren die stress op de werkvloer veroorzaken, zoals agressie, geweld, seksuele intimidatie, pesten en werkdruk. In artikel 3.2 van de Arbowet is opgenomen dat een werkgever PSA zo veel mogelijk dient te voorkomen of beperken. Zo moet een werkgever werknemers voorlichten over PSA-risico’s en de aanpak daarvan, en moeten de PSA-risico’s terugkomen in de RI&E.
Start de dialoog
Hoewel de OR niet verantwoordelijk is voor het inperken van PSA, is het zeker belangrijk een begeleidende, stimulerende en bewakende rol te pakken. Je zit als OR namelijk dicht op de mens. Dring er dus bij de bestuurder op aan om een open omgeving te creëren, waarin het gesprek rondom mentale gezondheid gevoerd wordt.
Wees nieuwsgierig met een open blik: Hoe gaat het eigenlijk met de medewerkers? Hoeveel ruimte is er voor mentale gezondheid? Wat hebben we daarover in onze organisatie geregeld? Als OR hebt je op grond van artikel 28 WOR de plicht om naleving van regels op (onder andere) het gebied van arbeidsomstandigheden te bevorderen. Neem die serieus, en trek het initiatief indien nodig naar je toe.
Als OR heb je de plicht een bijdrage te leveren aan het goed functioneren van de onderneming. En die onderneming, dat is niet je kantoor of fabriek: dat zijn de mensen die daarin zitten. Daar ligt je focus.
Een kritische blik
Een vergrijzend personeelsbestand, dat steeds langer doorwerkt, vraagt ook om aandacht voor lichamelijke gezondheid op de werkvloer. We geven twee praktijkvoorbeelden. Een werkgever die roken op het werk verbiedt heeft geen invloed op rokers die hun gewoontes ‘op de hoek van de straat’ voortzetten. Net zoals een werkgever die een sportschoolabonnement vergoedt geen zicht heeft op of de medewerker daar daadwerkelijk (zelf) gebruik van maakt.
Vraag je, als OR, in zulke situatie eens af of verbieden of vergoeden dan genoeg is. Wees kritisch: Is het niet veel beter rokers actief te ondersteunen in het stoppen? Of om te regelen dat er in de pauzes actieve wandelgroepjes op pad gaan? En hoe neem je daar vandaag nog initiatief in?
De brug tussen medewerker en bestuurder
Goede gezondheid en welzijn klinkt voor de hand liggend, maar er komt veel bij kijken. Als OR vorm je de brug tussen medewerker en bestuurder. Wees daarom open, alert en initiatiefrijk als het neerkomt op mentale en lichamelijke gezondheid. Jouw taak is om bijdrage te leveren aan de organisatie. Neem die serieus, want van een goede gezondheid heeft iedereen er maar één.
