Thuiswerkbeleid: van taboe naar trend
Door: Wieteke Krol
Het ‘thuiswerktaboe’ lijkt als sneeuw voor de zon verdwenen. In de afgelopen paar jaar is het elke scepticus duidelijk geworden dat het meeste werk prima hybride uit te voeren is. We moesten wel, want op kantoor werken ging nou eenmaal even niet. Door die noodzaak werd er snel gehandeld. Wieteke Krol, trainer en adviseur voor medezeggenschap bij MZ Services, kijkt naar deze recente ontwikkelingen én de rol die de OR hierin mag oppakken.
De OR en thuiswerkbeleid
“Elk lid van een ondernemingsraad kent de bevoegdheden en taken ervan. Je denkt mee en beslist mee, in het belang van de medewerkers en de organisatie. Maar in de praktijk is het niet altijd even makkelijk en vanzelfsprekend om die rol optimaal op te pakken. Met regelmaat komen OR’en bij mij met de vraag: hoe zorgen we dat de bestuurder ons op tijd betrekt en ons blijft meenemen in zijn plannen?”
Het thuiswerkbeleid is daarvan een mooi voorbeeld. “Door de abrupte verandering moesten er snel keuzes gemaakt worden door bestuurders. Lang niet altijd namen ze de ondernemingsraad daarin volledig mee.” En dat terwijl zij toch instemmings- en/of adviesrecht heeft bij het maken van beleid. “Nu we weer een tijdje ‘gewoon op kantoor’ mogen werken, buigen veel organisaties zich over het opstellen van een fatsoenlijk thuiswerkbeleid – de kans voor OR’en om hun rol alsnog goed op te pakken.”
Grote veranderingen
“Bij sommige organisaties worden complete kantoorinrichtingen omgebouwd: out met de vaste werkplekken en in met de flexplekken. Ze gaan ervan uit dat mensen niet standaard meer op het werk zijn.” Hierbij wordt wel eens vergeten dat de ondernemingsraad adviesrecht heeft bij grote veranderingen. “En bij regelingen die voor alle medewerkers gelden (nieuw beleid), heeft de OR instemmingsrecht.”
Werken doe je thuis, ontmoeten doe je op kantoor. Dat hoor je steeds vaker. Maar bij het verbouwen van de werkomgeving heeft de or wél het adviesrecht.
Wieteke geeft drie tips aan OR’en:
1: Kom aan tafel
Je wilt natuurlijk aan tafel komen: de place to be als het om meedenken en meebeslissen gaat. Zat je als or nog niet aan tafel toen veel thuiswerkbeslissingen werden genomen? Doe dat dan nu alsnog, want er komen veel zaken bij kijken waarvoor het instemmingsrecht geldt.
2: Blijf zo lang mogelijk nieuwsgierig
“Dit is eigenlijk mijn gouden tip: neem niet te snel een standpunt in, maar blijf zo lang mogelijk nieuwsgierig. De bestuurder is van plan een besluit te nemen, als het goed is met een onderbouwing. In plaats van stellen ‘Dit is slecht beleid, verander het’ kun je ook vragen: ‘Hoe ben je tot dit plan gekomen?’ Wie weet is er wel een heel goede reden voor.”
Door goed naar de bestuurder te luisteren, met een open houding, creëer je meer ruimte voor een gedegen advies. “Misschien legt de bestuurder het wel heel goed uit en is het enige advies: leg het ook zo goed uit aan de medewerkers.”
3: Betrek het niet op jezelf
“Het kan zijn dat een beslissing niet de beste uitkomst heeft voor jou persoonlijk. Maar je vertegenwoordigt de belangen van alle werknemers.” Vat OR-zaken dus niet persoonlijk op. “Is de keuze positief voor het gros van de medewerkers of voor de organisatie in z’n geheel, dan is het mogelijk een goede keuze. Houd jouw persoonlijke situatie er dan buiten. Dat is de rol die je als OR ook inneemt.”
Ondernemingsraad en thuiswerkbeleid
De OR heeft dus een cruciale rol bij een gedegen thuiswerkbeleid. Kom aan tafel, houd een open houding en betrek zaken niet op jezelf. Zo kom je samen met de bestuurder tot een mooi beleidsstuk. “Kijken naar het proces en minder naar de inhoud: dat is volgens mij de benadering waarmee je het meeste bereikt. Plus, als het om thuiswerken gaat: er zijn een hoop juridische handvatten om aan vast te houden. Verdiep je dus ook in de Arbowet, de Wet op de Ondernemingsraden en de voor jouw organisatie geldende cao.”
