Voorkom de 3 grootste valkuilen van de OR
Door: Wieteke Krol
Als OR ben je er voor het goed functioneren van de organisatie. Als de bestuurder met een plan komt, zijn jullie er om er wat van te vinden, de onderste steen boven te halen en gedegen advies te geven. Waar je als OR voor moet waken, is het verzanden in tunnelvisie, te grote persoonlijke betrokkenheid of naar besluiten kijken zonder de strategische bril. Ik neem je mee in de 3 grootste valkuilen van de OR.
1. Gebrek aan strategische bril
Als OR wordt er van je verwacht breed te kijken, in de breedste zin van de organisatie. Dat is dus niet alleen naar de medewerkers en of daar goed voor gezorgd wordt. Maar ook de positionering van de organisatie en de toekomstperspectieven. Kijk naar waar de organisatie naartoe wil en of de voorgenomen plannen daarbij passen. Tunnelvisie beperkt die brede blik. Hoe je dat voorkomt? Door steeds ‘waarom’ te blijven vragen. ‘Waarom is dit plan gemaakt?’. ‘Waarom vinden we dit?’.
Voorkom dat je aannames gaat doen of – voordat het complete beeld helder is – al conclusies trekt. Een methode die daarmee helpt is de BOB-methode:
- Beeldvorming compleet maken
- Oordeel vormen als team
- Besluit nemen
Dat houdt in dat je eerst de beeldvorming duidelijk hebt, dan overgaat op de oordeelsvorming om vervolgens besluitvorming te doen. Vraag dus continu aan elkaar of het beeld compleet is voordat je conclusies trekt.
Naast de BOB-methode is het altijd belangrijk elkaar te wijzen op tunnelvisie. Die taak kun je aan een specifiek persoon geven, bijvoorbeeld de OR-voorzitter. Maar wat ook kan, is per thema of onderwerp een persoon aanwijzen die de anderen scherp houdt. Of de ambtelijk secretaris of de notulist kan deze taak op zich nemen. Heb in de afrondende fase antwoord op de vragen wat er nu is afgesproken. Of iedereen een compleet beeld heeft en of er een samenvatting is die genotuleerd kan worden.
2. Verzanden in details
Als OR kijk je naar waarom het voorgenomen plan nodig is en wat de gevolgen zijn. Je behoudt een objectieve blik. Is er goed genoeg over nagedacht? Past dit bij de koers die de organisatie wil varen? En is de besluitvorming zorgvuldig? Het hebben en behouden van de helikopterview is belangrijk.
Het is heel eenvoudig om de focus te leggen op bijvoorbeeld de gevolgen voor je directe collega’s. Of in te zoomen op de komma’s en de punten. Daarmee bereik je alleen geen goed onderbouwd advies waar de bestuurder wat mee kan. Voorkom dat je op één spoor terecht komt of iedere steen drie keer omdraait. Behoud altijd focus op het grotere plaatje. Dat is uiteindelijk waarmee je het meest waardevolle advies uitgeeft aan de bestuurder.
3. Te grote persoonlijke betrokkenheid
Als OR-lid ben je ook nog gewoon een medewerker. Stel jij werkt op de salarisadministratie en de bestuurder komt met een plan om daar te reorganiseren of bezuinigen. Dan is het niet raar dat jij op allerlei details ingaat. Wanneer er zaken zijn die jou, je afdeling of collega’s direct aangaan is het niet altijd handig om ook als OR-lid betrokken te zijn bij de voorgenomen plannen. Maar tegelijkertijd kun jij als geen ander beoordelen of je je herkent en betrokken voelt bij het plan. Dit is juist hoe je medezeggenschap uit kunt voeren.
